بررسي رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای اطالعات 1 شركتها با استفاده از سيستم معادالت همزمان )3SLS( 2 حسين فخاري Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 3 سعید طهماسبی خورنه تاریخ دریافت: 1395/3/19 تاریخ پذیرش: 1395/11/27 چکیده اجتناب مالیاتی شامل مجموعه راهکارهائی است که منجر به کاهش مالیات در چارچوب قوانین و مقررات میشود. اجتناب مالیاتی میتواند بر درجه شفافیت اطالعات شرکت اثر گذاشته و در مقابل درجه شفافیت اطالعات شرکت نیز میتواند بر اجتناب مالیاتی واحد تجاری اثر بگذارد. بر این اساس تبیین ارتباط متقابل بین این رفتارها و چگونگی ارتباط بین این دو میتواند قابل بررسی باشد. از اینرو در این تحقیق ارتباط متقابل بین اجتناب مالیاتی و کیفیت افشا مورد بررسی قرارگرفته است. برای این منظور نمونهای متشکل از 104 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی دوره 1393-1389 انتخاب شده و با استفاده از روش سیستم معادالت همزمان )3SLS( ارتباط متقابل بین آنها مورد بررسی قرار گرفته است. یافتهها نشان میدهد که بین اجتناب مالیاتی و کیفیت افشا رابطه متقابل و منفی وجود دارد. این یافتهها میتواند برای سیاستگذاران مالیاتی از جهت تبیین چگونگی ارتباط بین اجتناب مالیاتی و میزان کیفیت افشا مفید باشد. واژههای کلیدی: اجتناب مالیاتی کیفیت افشا معادالت همزمان 3SLS 1. Three- Stage Least Squares (3SLS) 2. دانشیار گروه حسابداری دانشگاه مازندران h733hf@yahoo.com 3. دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه مازندران tahmasebisaeid@ymail.com
126 1- مقدمه پژوهشنامه مالیات/شماره سی ودوم )مسلسل 80( زمستان 1395 تلقی شرکت بهعنوان مجموعهای از قراردادها سبب میشود تا انتظار داشته باشیم که قراردادهای متفاوت منجر به هزینههای متفاوت برای واحد تجاریشود )راس 2010(. از جمله مهمترین قراردادها قراردادی است که واحد تجاری با سهامداران و دولت میبندد. چرا که در واقع دولتها و سهامداران از جمله مهمترین مطالبهکنندگان جریانهای نقدی واحد تجاری هستند. دولت از این جهت سود قبل از مالیات واحد تجاری را مطالبه میکند تا مالیات خود را وضع کند و سهامداران از باقیمانده این سود و جریانات نقدی جهت کسب منافع خود استفاده میکنند )دسای و دارماپاال 2006(. بر این اساس مدیران نیز در تالشند تا با برنامهریزی فعالیتهای واحد تجاری هزینه مالیاتی را کم کنند )چن و همکاران 2009(. لذا بررسی اینکه چگونه میتوانیم سود سهامداران را حداکثر کرده و در عین حال منافع دولت را حفظ کنیم یکی از موضوعات چالش برانگیز و قابل بررسی در ادبیات مالی و حسابداری بوده است در همین راستا اجتناب مالیاتی از جمله موضوعاتی است که به این دو مقوله مربوط میشود. اجتناب مالیاتی ابزاری است که مدیران در تالشند تا با استفاده ار آن از یک سو سبب کاهش سهم دولت از جریانهای نقدی شرکت شده و از سوی دیگر منافع سهامداران را حداکثر کنند )دسای و دارماپاال 2006(. با قبول تئوری قراردادها میتوان موضوع اجتناب مالیاتی را در دو حالت بررسی کرد: حالت اول به فرض عدم وجود تضاد نمایندگی مربوط میشود که بر این اساس اجتناب مالیاتی ابزاری جهت حداکثر سازی ثروت سهامداران و ایجاد یک محیط شفاف اطالعاتی میباشد. حالت دومنیز به فرض وجود تضاد نمایندگی مربوط میشود که بر اساس آن اجتناب مالیاتی منجر به اعمال عدم شفافیت توسط مدیریت شده و ابهام فضای اطالعاتی را بههمراه دارد. بههمین دلیل انتظار داریم در صورت وجود تضاد نمایندگی اجتناب مالیاتی بر میزان شفافیت و درجه ابهام محیط اطالعاتی شرکت اثر داشته و کیفیت افشای کمتری را بهدنبال داشته باشد )چن و همکاران 2010(. از سوی دیگر افشای اطالعات با کیفیت باال احتمال کشف موارد اجتناب مالیاتی را افزایش داده و از این طریق انگیزه مدیریت برای اقدام اجتناب مالیاتی کاهش مییابد و در نهایت منجر به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت میشود )لوبو و ژو 2001(. لذا انتظار داریم مطابق با مطلب فوق درجه شفافیت پایین منجر به اجتناب مالیاتی بیشتر شود به عبارت دیگر میتوانیم فرض کنیم که میزان شفافیت محیط اطالعاتی که از سوی شرکتها اعمال میشود منجر به کاهش اجتناب مالیاتی شده که مستلزم اعمال معامالت و فعالیتهای مالی پیچیده میگردد.
بورس... در شده پذيرفته شركتهاي افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسي 127 را متغیر دو این بین دوسویه متقابل ارتباط وجود احتمال میتوان فوق مطالب و تئوریها به توجه با اما پرداختهاند متغیر دو این بین يكسويه رابطه بررسي به متنوعي تحقيقات که هرچند کرد پیشبینی تحقيق لذا ندارد وجود بپردازد همزمان بهصورت متغیر دو این بین متقابل ارتباط بررسی به که تحقیقی بپردازد. همزمان بهصورت افشا کیفیت و مالیاتی اجتناب بین متقابل رابطه بررسي به که است درصدد حاضر دوسویه ارتباط این اینکه اول کند. کمک مالی و حسابداری ادبیات به میتواند جهت دو از پژوهش این بر میتواند مالیاتی اجتناب که ارتباط این کشف با اینکه دوم و میگیرد قرار بررسی مورد اولینبار برای شرکتها اطالعاتی محیط بر گذار اثر عوامل از دیگر یکی تبیین به بگذارد اثر شرکت اطالعاتی محیط سروب در شده پذیرفته شرکتهای خطمشیگذاران برای پژوهش این نتایج که میرود انتظار پرداخت. همچنین و کند کمک کنند شفافتر را شرکتها اطالعاتی محیط هستند تالش در که تهران بهادار اوراق شفافیت درجه از که شرکتهایی مالیاتی رفتار ارتباط این به بردن پی با تا کند کمک سرمایهگذاران به كنند. برآورد تر ساده را هستند برخوردار بیشتری مالی طرح از پس و گرفته قرار بررسی مورد پیشین تحقیقات و نظری مبانی ابتدا ادامه در اساس همین بر ارائه و تحقیق نتیجهگیری و دادهها تحلیل و تجزیه به نهایت در و شده بیان پژوهش روش فرضیهها میشود. پرداخته پیشنهادات نظری مبانی 2- مالیاتی اجتناب مبنای بر )2009( هیتزمان و هانلون دارد. وجود حسابداری ادبیات در مالیاتی اجتناب برای متعددی تعاریف مقررات و قوانین چارچوب در مدیران که "فعالیتهایی را مالیاتی اجتناب نمایندگی تضاد عدم فرض بجوم کاهشها نوع این که معتقدند آنها واقع در کردهاند. تعریف میدهند" کاهش را خود مالیات دیدگاه در است. سهامداران نفع به نهایت در و میشود ارزش افزایش باعث و میگردد مالیاتی صرفهجویی یک را مالیاتی اجتناب نمایندگی تضاد چارچوب در )2008( وریکو و پاسترناک آقای موضوع این مقابل غیر محیطی ایجاد باعث مالیاتی اجتناب که معتقدند قبلی دیدگاه برخالف و کرده بیان مالیاتی پناهگاه نوع میکند. فراهم را مدیران طلبی منفعت سود مدیریت امکان که شده شفاف آن کیفیت و افشا ونبردا و )هندریکسن است مالی اطالعات ارائه معنای به حسابداری در اطالعات افشای دیگر سوی از واقع مفید معمولی سرمایهگذار برای که میداند اطالعاتی برگیرنده در را افشا )2000( بلکویی 1992(.
128 1395 زمستان 80( )مسلسل ودوم سی مالیات/شماره پژوهشنامه اطالعات هیچ که است معنی بدین افشا اصل دیگر بهعبارتی نگردد. خواننده گمراهی موجب و شود همچنین 2000(. )بلکویی شود پنهان یا و حذف نباید معمولی سرمایهگذار عالقه و توجه مورد مهمی و بوده مترادف هم با اطالعات افشای "شفافیت" و حسابداری اطالعات افشای "کیفیت" اصطالحات اجماع آن بر که افشا "کیفیت" و "شفافیت" از دقیق تعریف ارائه اگرچه میشوند. قلمداد یکدیگر جایگزین مالی صورتهای تفسیر و مطالعه سهولت را افشا کیفیت )1996( هابکینز ولی است دشوار باشد داشته وجود کیفیت از منظور )1389( علوی و کردستانی عقیده به همچنین است. نموده تعریف سرمایهگذاران توسط بین رابطه چگونگی حسابداری ادبیات در تعاریف این وجود علیرغم است. اطالعات وضوح همان افشا است. شده گرفته بحث به کمتر حسابداری اطالعات افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب اطالعات افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب ارتباط را میشوند قلمداد کامل مالی بازارهای که را کلی قاعده این مالی تحلیلهای در مالیات وجود فرض قبول 2006(. دارماپاال و )دسای شوند گرفته نظر در ناقص مالی بازارهای اصوال که میگردد سبب و کرده نقض و مالی تامین و سرمایهگذاری تصمیمگیریهای با میتوانند مدیران بازارها بودن ناقص فرض اساس بر یک را مالیات که دسای فرض گرفتن نظر در با بگذارند. اثر شرکت ارزش بر جداگانه بهطور خود عملیاتی از و هستند متفاوتی مالیاتی اثرات دارای که عملیاتی و مالی تصمیمات میداند ناپذیر اجتناب مسولیت اساس همین بر میگردد. بازار بودن ناقص فرض شدن گذاشته کنار موجب میشوند گرفته درنظر جدا هم مالیاتی بدهیهای کاهش جهت در مالیاتی برنامهریزیهای و مدیریت چگونگی و مالیاتی اجتناب بحث مالیاتی مزایای اگر که است بدیهی میگردد. تلقی شرکتها مالی مدیران برای مهم موضوعهای از یکی واحدهای مدیران مثال بهطور بپردازیم. را هزینههایی آن برای باید بگیریم نظر در مالیاتی اجتناب با را در واقع در گردند. هزینههایی متحمل باید هستند مالیاتی اجتناب فعالیتهای انجام درصدد که تجاری بهعبارتی میشوند. مطرح تقارناطالعاتی عدم یا ابهام هزینه عنوان تحت هزینهها این حسابداری ادبیات همکاران و )چن میکنند فراهم اطالعاتی ابهام ایجاد برای را فضا مالیاتی اجتناب اقدامات انجام با مدیران به منجر مالیاتی "اجتناب که دیدگاه این با رابطه در متفاوتی نظریههای حسابداری ادبیات در 2009(. زا میدارد: بیان رابطه این در کالسیک نظریههای از یکی دارد. وجود میشود" سهامداران منافع افزایش افزایش موجب میکنند کم را خود پرداختی مالیات مالیاتی اجتناب فعالیتهای اعمال با مدیران آنجاییکه زا مجموعهای شرکت اینکه قبول با مقابل در میدهند. افزایش را شرکت ارزش و شده سهامداران منافع را اطالعاتی مبهم محیط یک مالیاتی اجتناب فعالیتهای انجام با مدیران که داریم انتظار قراردادهاست
بورس... در شده پذيرفته شركتهاي افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسي 129 دهند ادامه را خود طلبیهای منفعت و زده خود رانتهای و مالیاتی صرفهجوییهای به دست و کرده ایجاد را مالی فعالیتهای و معامالتی پیچیدگیهای مالیاتی اجتناب دیگر عبارت به 2009(. همکاران و )چن نهایت در و کرده گمراه پیچیدگیها کشف برای را مالیاتی مقامات اقدام این انجام با مدیران و داده افزایش اول دیدگاه خالف بر اخیر سالهای در اما میگردد. شرکتها اطالعاتی محیط ابهام ایجاد باعث کار این است. داده نشان را قضیه این عکس تحقیقات از عدهای نتایج بود نمایندگی تئوری مبنای بر که تجاری واحدهای است ممکن که کردهاند اشاره موضوع این به خود تحقیق در )2009( همکاران و چن بر کنند. بیشتر خود اطالعاتی ابهام بردن بین از برای را خود افشای دارند بیشتری مالیاتی اجتناب که تضاد سبب که شرکتها فامیلی ساختار و شرکتی حاکمیت قبیل از مکانیزمهایی میرود انتظار اساس این اطالعات افشای باعث مالیاتی اجتناب نتیجه در و کرده تعدیل را معکوس ارتباط این میشوند نمایندگی رفتار میتواند کیفیت با و مطلوب افشاء سیستم یک دیگر سوی از 2009(. همکاران و )چن گردد بیشتری فعالیتهای سایه در نتواند مدیریت تا دهد انعکاس برونسازمانی مالکان به را اقتصادی واحد مدیریت ثروت افزایش جهت در فعالیتها آن جهتگیری و کنند دنبال را خود شخصی منافع مالیاتی اجتناب و رویدادها اگر است پیچیده مالیاتی اجتناب برنامههای اینکه علت به همچنین گیرد. انجام سهامداران ناهنپ هزینههای از آنها دغدغه برسد سهامداران اطالع به بهموقع و دقیقتر بهصورت شرکت مبادالت این از آنان استقبال و مییابد کاهش مستقیم غیر و مستقیم از اعم مالیاتی اجتناب فعالیتهای با مرتبط میدهد کاهش دولت به را آنان منابع انتقال مدیریت مالیاتی اجتناب فعالیتهای اینکه به علم با عملکرد 1391(. محمدی و حقیقت از نقل به 1997 )گوپتا میشود کدر حاضر تحقیق متغیر دو این یکطرفه رابطه درباره اندک تحقیقات وجود و فوق نظری مبانی به توجه با شرکتهای در اطالعات افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب بین متقابل رابطه بررسی به تا است درصدد اجتناب ادبیات به بتواند پژوهش این میرود انتظار بپردازد. تهران بهادار اوراق بورس در شده پذیرفته بازنگری و شده انجام تحقیقات مرور لذا کند. کمک پژوهش روشهای و تئوریها توسعه جهت از مالیاتی باشد. مفید میتواند تحقیقات این در شده گرفته بکار روشهای پژوهش پیشینه 3- مالیاتی اجتناب بین ارتباط درباره اندکی تحقیقات ایران در کشور خارج در گسترده تحقیقات وجود علیرغم را متغیر دو این متقابل ارتباط کشور خارج و داخل در که تحقیقی همچنین است. شده انجام افشا کیفیت و بررسی مورد مرتبط تحقیقات از محدودی تعداد ادامه در مبنا همین بر ندارد. وجود دهد قرار بررسی مورد
130 میگیرد. قرار 1395 زمستان 80( )مسلسل ودوم سی مالیات/شماره پژوهشنامه شفافيت مالياتي جسورانه رويههاي آيا که پرداختند موضوع اين به )2012( همكاران و باالکريشنان پيشبيني خطاي و سود کيفيت اطالعاتي تقارن عدم معيار از آنان خير. يا ميدهد کاهش را شرکت جسورانه استراتژي که داد نشان تحقيق نتايج کردند. استفاده شرکت شفافيت معيار بهعنوان تحليلگران مالياتي جسورانه رويههاي با شرکتهاي در مديران همچنين ميدهد. کاهش را شرکت شفافيت مالياتي دهند. کاهش مالياتي افشاي سطح دادن افزايش با را شفافيت مسأله ميکنند تالش دیدگاه از پرداختند. شرکتی ارزش و شرکتی شفافیت مالیاتی اجتناب بین رابطه بررسی به )2011( وانگ خاص منافع برای طلب فرصت مدیران و میشود سهامداران برای ارزش افزایش باعث مالیاتی اجتناب او اب شرکتهای که بود این نشاندهنده او یافتههای میکنند. اعمال را مالیاتی اجتناب فرآیندهای خود شرکتهای به نسبت را بیشتری مالیاتی اجتناب دارند کمتری نمایندگی هزینه بالقوه بهطور که باال شفافیت میدهند. انجام پایینتر شفافیت با مبنای بر شرکت گزارشگری شفافیت و مالياتی اجتناب بين رابطه مطالعه به )2009( همكاران و چن معيار عنوان به فروش و خريد پيشنهادي قيمت تفاوت دامنه از محققان اين پرداختند. نمایندگی تئوری استفاده مالياتی اجتناب معيار بهعنوان ماليات مشمول سود و حسابداري سود تفاوت و شرکت شفافیت شرکت آن در ابهام ميزان باشد بيشتر مالياتی اجتناب ميزان هرچه که داد نشان آنها تحقيق نتايج کردند. برخورداند. کمتری شفافیت از و بوده بيشتر پذیرفته شرکتهای گزارشگری شفافیت بر مالیاتی اجتناب تاثیر بررسی به )1392( همکاران و پورحیدری شفافیت و مالیاتی اجتناب برای استفاده مورد شاخصهای پرداختند. تهران بهادار اوراق بورس در شده از شرکت 75 شامل تحقیق آماری نمونه بود. تعهدی اقالم کیفیت و مالیاتی موثر نرخ ترتیب به گزارشگری تحقیق این نتایج بود. 1389 تا 1380 های سال طی تهران بهادار اوراق بورس در شده پذیرفته شرکتهای دیگر بهعبارت میدهد. کاهش را مالی گزارشگری شفافیت مالیاتی برنامهریزی فعالیتهای که داد نشان پیچیده معامالت و حقایق کردن پنهان مستلزم مالیات پرداخت از اجتناب فعالیتهای که گفت توان می شرکت گزارشگری شفافیت کاهش باعث و میگذارد منفی تاثیر شرکت اطالعاتی محیط بر که است میشود. توجه میزان و شرکت ارزش و افشاء کیفیت با مالیاتی اجتناب رابطه بررسی به )1391( محمدی و حقیقت پذیرفته شرکت سال 600 از متشکل نمونهای منظور بدین پرداختند. مالیاتی اجتناب به برونسازمانی افراد
بورس... در شده پذيرفته شركتهاي افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسي 131 های یافته دادند. قرار بررسی مورد را 1389 تا 1382 ساله هشت دوره در تهران بهادار اوراق بورس در شده و کمتر نمایندگی تضاد پتانسیل باال شفافیت با شرکتهای که بود مطلب این از حاکی آنها پژوهش برونسازمانی افراد همچنین و دارند پایین شفافیت با شرکتهای به نسبت را بیشتری مالیاتی اجتناب اجتناب های برنامه که شرکتهایی در بنابراین نیستند. قائل شرکتها مالیاتی اجتناب برای خاصی اهمیت بود. خواهد برخوردار ای ویژه اهمیت از قبول قابل شفافیت وجود میشود اجرا مالیاتی افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب بین متقابل ارتباط کنون تا که تحقیقی میدهد نشان فوق تحقیقات مرور تحقیق اساس این بر ندارد. وجود دهد انجام را بهادار اوراق بورس در شده پذیرفته شرکتهای اطالعات شرکتهای اطالعات افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسی به که است صدد در حاضر نمایندگی تئوری آزمون بر عالوه بتواند حاضر تحقیق داریم انتظار بپردازد. نمایندگی تئوری اساس بر بورسی از مالیاتی اجتناب ادبیات به ایران سرمایه بازار در افشا کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل ارتباط توجیه برای کند. کمک بررسی شناسی روش توسعه جهت پژوهش فرضیههای 4- درجه بر مالیاتی اجتناب داریم انتظار نمایندگی تضاد وجود فرض و نمایندگی هزینه تئوری با مطابق بگذارد. منفی اثر اطالعات شفافیت فرصتطلبانه رفتارهای اعمال برای را فضا شفاف غیر اطالعاتی محیط یک آنجاییکه از همچنین و بیشتر مالیاتی اجتناب فعالیتهای به منجر اطالعات پایین شفافیت که داریم انتظار کند می فراهم مدیریت گردد. مدیریت توسط متغیر دو این متقابل روابط تاکنون داخلی و خارجی تحقیقات در آنجاییکه از تحقیق پیشینه طبق و مطرح زیر صورت به پژوهش فرضیههاي موضوعات این به توجه با بنابراین نشده سنجیده همزمان بهطور میشود: میآورد. پایین را اطالعات افشا کیفیت باال مالیاتی اجتناب yآیا میگردد. بیشتر مالیاتی اجتناب به منجر اطالعاتی پایین افشای کیفیت yآیا دارد. وجود متقابل رابطه افشا کیفیت و مالیاتی اجتناب yبین پژوهش روششناسی 5-1389 زمانی دوره براي تهران بهادار اوراق بورس در شده پذیرفته شرکتهاي پژوهش آماری جامعه منظور این براي است. شده استفاده هدفمند روش به پژوهش نمونه انتخاب برای که باشد می 1393 تا
132 پژوهشنامه مالیات/شماره سی ودوم )مسلسل 80( زمستان 1395 شرکتهایی که کلیه شرایط زیر را به صورت همزمان داشته باشند جزو نمونه پژوهش قرار گرفتهاند: yچون ارقام مالی و حسابداری مربوط به برخی از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مانند بانکها و موسسههای مالی )شرکتهای سرمایهگذاری واسطهگری مالی هلدینگها لیزینگها( ممکن است شامل ارقام سایر شرکتها نیز باشد این شرکتها از جامعه آماری حذف گردیدهاند. دلیل این امر تفاوت در ماهیت فعالیت و اینکه پرتفوی داراییهای این گونه شرکتها از سهام سایر شرکتهای فعال در بازار بورس تشکیل شده می باشد yبهجهت قابل مقایسه بودن و همچنین همگنی و تعمیم نتایج سال مالی منتهی به پایان اسفند ماه باشد. yصورتهاي مالی و یادداشتهاي توضیحی آنها بهطور کامل در دسترس باشد. yطی سالهاي 1389 تا سال 1393 تغییر سال مالی ندادهاند. yشرکتها در پایان سال مالی سودآور باشند. با توجه به معیار اجتناب از پرداخت مالیات که از تفاوت سود حسابداری و سود مشمول مالیات بهدست میآید شرکتهایی انتخاب شدند که سودآور بودند. پس از اعمال محدودیتهاي فوق 104 شرکت براي بررسی و آزمون فرضیههاي پژوهش انتخاب شدند. سپس اطالعاتی که مربوط به مبانی نظري پژوهش بودند از منابع مختلف مانند کتب نشریات و مقاالت داخلی و خارجی که از پایگاههاي اینترنتی یا کتابخانههاي معتبر جمعآوري شده است. اطالعات و دادههاي خام مورد نیاز شرکتها به منظور بررسی فرضیههاي پژوهش از طریق نرم افزار تدبیرپرداز و وب سایت سیستم جامع اطالع رسانی ناشران )شبکه کدال( جمعآوري شده است. همچنین براي برآورد آماره توصیفی و تجزیه و تحلیل و استنباط آماري از نرمافزار Eviews 8 استفاده شده است. براي آزمون فرضیهها از مدل معادالت همزمان استفاده شده است. در این مدل یکی از فرضیههاي اصلی مدلهاي سنتی که به تصادفی یا برونزا بودن متغیر توضیحی مربوط است نقض می شود. در واقع یک متغیر درونزا تابعی از متغیر درونزاي دیگر می شود که خود نیز به معرفی معادله دیگري نیاز دارد. بدین ترتیب به جاي یک معادله چند معادله )سیستم معادالت( وجود دارد که این وضعیت موجب نقض فروض روش حداقل مربعات معمولی )OLS( میشود. سیستم معادالت همزمان وقتی مورد استفاده قرار میگیرد که چند متغیر وابسته وجود دارد که بین آنها وابستگی متقابل برقرار است. بنابراین بایستی چند معادله یا یک سیستم معادالت براي آنها تعریف شود. Y 2 بهصورت زیر باشد: Y 1 و به عنوان مثال فرض کنید که رابطه بین Yt=α +β X +γ Y + u Y 1 1 1 t 1 2t 1 1t Yt=α +β X +γ Y + u 2 1 2 t 2 1t 2t
بررسي رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای شركتهاي پذيرفته شده در بورس... 133 در اینجا دو معادله همراه با دو متغیر وابسته ( Y و Y( و یک متغیر توضیحی )X( داریم رابطه Y و 1 2 1 Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 Y 1 عالوه بر اینکه متغیر وابسته هستند Y 2 2 دو طرفه است. ویژگی مهم معادالت فوق آن است که Y و بهعنوان متغیر توضیحی نیز ظاهر شدهاند. این بدان معناست که Y و Y بهترتیب تابعی از u و u هستند 2 1 1 2 Y 2 تابعی متغیرهاي تصادفی بوده که در نقش متغیر توضیحی ظاهر شدهاند. از طرف دیگر در معادله اول Xها t نقض u 2 است. در سیستم معادالت همزمان اگر از سیستم استفاده نشود فرض غیرتصادفی بودن از میشود. طبق معادله دوم Y تابعی از Y است که Y نیز به نوبه خود طبق معادله اول تابعی از u است. 1 1 1 2 Y 2 خواهد شد بدینترتیب تخمین زنندههاي OLS بدون تورش Y 1 موجب تغییر u 1 از طریق لذا اگر Y 2 متغیرهاي درونزا هستند همچنین X در معادله باال متغیرهاي برونزا Yو 1 نخواهد بود. در معادله فوق می باشد. با توجه به اینکه استفاده از روش OLS در الگوي معادالت همزمان منجر به برآوردهاي با تورش و ناسازگار خواهد بود بههمین دلیل از روشهاي برآورد کمترین مجذورات سهمرحله اي )3SLS( و برآورد کمترین مجذورات دو مرحلهاي )2SLS( استفاده میشود. روش )3SLS( نسبت به )2SLS( بهتر است زیرا روش برآورد کمترین مجذورات سه مرحلهاي )3SLS( روشی است که معادالت ساختاري یک الگوي همزمان را به صورت همزمان و یک جا در نظر گرفته و برآورد مینماید. دو مرحله اول این روش همانند روش برآورد کمترین مجذورات دو مرحله اي 2SLS می باشد و در مرحله سوم ماتریس واریانس کواریانس جمالت خطا نیز در محاسبه دخالت داده میشود. در کاربرد سیستم معادالت همزمان وجود دو شرط قابلیت تشخیص که شامل شرط درجهاي و رتبهاي می باشد ضروري است. قابلیت تشخیص یک معادله بدان معناست که آیا امکان محاسبه ضرایب فرم ساختاري با استفاده از ضرایب فرم خالصه شده وجود دارد یا خیر. در صورت وجود این امکان گفته می شود که یک معادله در یک سیستم معادالت همزمان مشخص است در غیر این صورت معادله فوق غیر مشخص یا کمتر از حد مشخص خواهد بود. اگر معادله کمتر از حد مشخص باشد امکان برآورد ضرایب ساختاري وجود ندارد. یک معادله مشخص نیز دقیقا یا بیش از حد مشخص خواهد بود. اگر معادله دقیقا مشخص باشد در این صورت امکان برآورد ضرایب ساختاري وجود دارد و جواب منحصر به فردي براي آنها وجود خواهد داشت اما اگر معادله بیش از حد مشخص باشد امکان برآورد ضرایب ساختاري وجود دارد ولی بیش از یک جواب براي آنها بدست میآید. بهعبارت دیگر: 1 1. اگر 1 m K k < باشد معادله کمتر از حد مشخص خواهد بود. 2.2 اگر 2 m K k = معادله دقیقا مشخص خواهد بود.
134 که: 3 اگر 3. 3 m K k > باشد معادله بیش از حد مشخص خواهد بود. K: تعداد کل متغیرهاي برونزای مدل m: تعداد متغیرهاي درونزای معرفی شده در معادله k: تعداد متغیرهاي برونزای معرفی شده در هر معادله پژوهشنامه مالیات/شماره سی ودوم )مسلسل 80( زمستان 1395 همچنین شرط رتبهاي نیز در صورتی تامین میشود که هیچ ترکیب خطی بین ضرایب متغیرهاي خارج از معادله مورد نظر وجود نداشته باشد. بدینمنظور الزم است که ماتریس ضرایب متغیرهاي خارج از معادله مورد نظر تشکیل و دترمینان آن بررسی شود. براي تامین شرط رتبهاي الزم است که قدر مطلق دترمینان این ماتریس مخالف صفر باشد. جدول شماره یک نتایج شرط رتبهای دستگاه معادالت همزمان را نشان میدهد. 1-5- مدلهای پژوهش برای آزمون فرضیه )1( از مدل )1( استفاده شده است. Disci,t =α 0 +α 1Tax Avoid i,t +α 3Sizei,t +α 4Levi,t +εi,t )1( α 1 که ضریب تاثیر اجتناب مالیاتی را بر کیفیت افشا نشان میدهد. ضریب همچنین برای آزمون فرضیه دوم از مدل دو بهره گرفته شده است Tax Avoid i,t =β 0 +β 1Disci,t +β 3 Sizei,t +β 4Lev +εi,t ) 2( β 1 نیز ضریب تاثیر کیفیت افشا را بر اجتناب مالیاتی میسنجد. ضریب متغیرهاي پژوهش و نحوه اندازهگیري آنها در پژوهش حاضر از روش حداقل مربعات سه مرحلهاي بهطور همزمان )3SLS( براي سنجش روابط متقابل بین دو دسته از متغیرها شامل متغیرهاي درونزا و برونزا و ابزاري استفاده شده است. yمتغیر درونزا: متغیري است که براي تعیین آن یک معادله تعریف میشود و مقدار آن از حل همزمان سیستم معادالت بهدست میآید. yمتغیر برونزا: متغیری است که مقدار آن خارج از سیستم معادالت تعیین میشود و براي تعیین مقدار آن هیچ معادلهاي تعریف نمیشود. yمتغیر ابزاري: متغیري است که براي تخمین اثر تصادفی تعدادي از متغیرهاي برونزا روي متغیر
بورس... در شده پذيرفته شركتهاي افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسي 135 عنوان به شده تعیین قبل از و برونزا متغیرهاي از پژوهش این در میگیرد. قرار استفاده مورد درونزا 1394(. بیگی رجب و فخاری از نقل به 1391 )سوری است شده استفاده ابزاري متغیرهاي درونزا yمتغیرهای این در میشود. تعریف مالیاتها پرداخت در آشکار و قانونی کاهش بهصورت )Tax Avoid( مالیاتی اجتناب و حسابداری سود بين تفاوت از )2009( دارماپاال و )2006( دسای و )2004( پلسکو کار از پیروی به تحقیق تقسیم دوره اول داراییهای بر مقیاس اثر بردن بین از منظور به كه است شده استفاده ماليات مشمول سود ميآيد: دست به )3( رابطه طريق از که است گردیده ( ) Tax avoid = Taxinc Accinc / ASS i,t i,t i,t i,t 1 )3( مالياتهاي با اقالم كه t سال در شركتi مالیات مشمول سود و حسابداری سود بین تفاوت :Tax avoid است شده كسر آن از مقطوع t سال در i شرکت حسابداری سود :Taxinc t سال در i شرکت مالیات مشمول سود :Accinc 1-t. سال در i شرکت داراییهای کل :ASS سازمان بهوسیله که است شرکت هر به گرفته تعلق امتیازهای )Disc( افشا کیفیت حاضر پژوهش در اطالعرسانی و افشا کیفیت نظر از شرکتها»رتبهبندی اطالعیه طریق از و تهران بهادار اوراق بورس پیشبینی به مربوط اطالعات ارائه زمان اساس بر ناشران اطالعرسانی امتیاز میشود«. منتشر مناسب«نسبت حسابرس اظهارنظر ماهه 9 و 6 3 حسابرسینشده میاندورهای مالی صورتهای سهم هر درآمد 6 میاندورهای مالی صورتهای به نسبت حسابرس اظهارنظر ماهه 6 و اولیه سهم هر درآمد پیشبینی به حسابرسیشده واقعی عملکرد و پیشبینیها بین تفاوت و سال پایان نشده حسابرسی مالی صورتهای ماهه و سال پایان حسابرسیشده مالی صورتهای بهموقع ارائه عدم صورت در ضمنا است. شده محاسبه )سازمان است«شده گرفته نظر در تاخیر روز هر ازای به منفی امتیاز سهامداران سود پرداخت زمانبندی است: زیر شرح به افشا کیفیت سنجش معیار این از استفاده دالیل و مزایا 1386(. بهادار اوراق و بورس شاخصهای اساس بر و تهران بهادار اوراق بورس سازمان توسط شرکتها افشای کیفیت امتیازهای 1( است. شده محاسبه واقعی نتایج با پیشبینیها تفاوت و مربوط اطالعات ارائه زمان قبیل از عینی و دقیق است. برخوردار کاافی اتکای قابلیت و عینیت از استفاده مورد معیار بنابراین مذکور معیار تهران بهاادار اوراق بورس در افشا کیفیت زمینه در شده انجام پژوهشهای خالف بر 2(
136 1395 زمستان 80( )مسلسل ودوم سی مالیات/شماره پژوهشنامه قرار نظر مد نیز را شده افشا اطالعات اتکای قابلیت و بهموقعبودن بلکه نمیکند توجه افشا کمیت به فقط 94(. همکاران و )ناظمی میدهد. برونزا yمتغیرهای از و است شده گرفته نظر در برونزا متغیرهای از یکی بهعنوان )size( شرکت اندازه متغیر پژوهش این در میشود. استفاده آن کردن کم ی برای معیاری بهعنوان دارائیها طبیعی لگاریتم جمع بر بدهیها جمع تقسیم با و است شده گرفته نظر در برونزا متغیر نیز )Lev( مالی اهرم همچنین میشود. محاسبه شرکت دارائیهای همزمان معادله درجهای شرط بررسی - 2-5 مشخص دقیقا نوع از حاضر پژوهش همزمان معادله که میدهد نشان درجهاي شرط مورد در )1( جدول میباشد. همزمان معادالت سیستم درجهای شرط تشخیص شرایط بررسی )1(- جدول مدل K m k K k m - 1 تشخیص دقیقا رابطه بنابراین است K k = m 1 1 2 2 1 1 1 بود خواهد مشخص دقیقا رابطه بنابراین است K k = m 1 2 2 2 1 1 1 بود خواهد مشخص پژوهش های یافته منبع: یافتهها و دادهها تحلیل 6- توصیفی آمار رد و محاسبه مطالعه مورد متغیرهاي توصیفی آمارههاي دادهها اولیه تحلیل و تجزیه و بررسی بهمنظور است. شده ارائه )2( جدول
137 بورس... در شده پذيرفته شركتهاي افشای کیفیت و مالیاتی اجتناب متقابل رابطه بررسي توصیفی آمار )2(- جدول Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 معیار انحراف کمترین بیشترین میانه میانگین متغیر نام 0.0997 0 0.077568 0.0249 0.0618 مالیاتی اجتناب 0.180891 0.07 1 0.81 0.749615 افشا کیفیت 0.643739 4.913766 8.255668 6.023408 6.117273 اندازه 0.1843 0.08911 0.974573 0.584803.0.56799 مالی اهرم پژوهش های یافته منبع: این بیانگر که است کوچکی عددی مالیاتی اجتناب میانگین است مشخص )2( جدول از که همانگونه مالیاتی اجتناب صفر مقدار همچنین است. کم مالیاتی اجتناب میزان بورسی شرکتهای در شاید که است وجود تفاوتی آنها مالیاتی مشمول سود و حسابداری سود بین که است نمونه از شرکتهایی نشاندهنده نکته این بیانگر که است 0.18 و 0.75 ترتیب به آن معیار انحراف و افشا کیفیت میانگین است. نداشته همچنین است. 0.81 میانه حد از کمتر مالی گزارشگری در شفافیت میزان ایرانی شرکتهای در که است که میرساند را مطلب این که است شرکت اندازه به مربوط معیار انحراف به توجه با پراکندگی بیشترین اجتناب به مربوط پراکندگی کمترین آنجاییکه از و برخوردارند متنوعی اندازههای از نمونه شرکتهای هستند. مالیاتی اجتناب درگیر بورسی شرکتهای اکثر که دریافت میتوان است مالیاتی متغیرها بین همبستگی از ديگر متغير با متغير يک که را درجهاي ميتوان آن بوسيله که است آماري ابزاري همبستگي مطالعه بين همبستگي چنانچه همزمان معادالت سیستم يک در کرد. اندازهگيري ميشود مرتبط خطي نظر نتايج شدن مخدوش به منجر است ممکن باشد زياد مالی( اهرم و اندازه تحقیق این )در برونزا متغيرهاي 3 جدول در که همانگونه ميباشد. درصد 50 از بيش يعني شديد همبستگي باال همبستگي از منظور شود. VIF آماره همچنین و ندارد وجود درصد 50 از بيشتر همبستگي برونزا متغيرهاي بين ميشود مشاهده ندارد. وجود خطی هم متغیرها بین که دهد می نشان
1395 زمستان 80( )مسلسل ودوم سی مالیات/شماره پژوهشنامه متغیرها بین همبستگی )3(- جدول 138 Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 VIF مالی اهرم اندازه افشا کیفیت مالیاتی اجتناب متغیر 1,33 - - - 1 مالیاتی اجتناب 1,061 - - 1 0,0369- افشا کیفیت 1,026-1 -0,1288 0,1236 اندازه 1,048 1-0,0674-0,1935-0,3446 مالی اهرم پژوهش های یافته منبع: استنباطی آمار اجتناب بین رابطه یعنی است شده استفاده همزمان معادالت سیستم از پژوهش فرضیههاي آزمون براي معادالت حل از آمده بهدست نتایج که است گرفته قرار تحلیل مورد متقابل بهصورت افشا کیفیت و مالیاتی مالیاتی اجتناب بین میشود مشاهده 5 و 4 جدول در همانطورکه است. شده ارائه 5 و 4 جداول در همزمان معادله در مالیاتی اجتناب ضریب دارد. وجود درصد 95 سطح در معناداري و منفی رابطه افشا کیفیت و واحدهای اطالعاتی افشای کیفیت مالیاتی اجتناب افزایش با که میدهد نشان که است 0.1608- اول و منفی تاثیر افشا کیفیت بر شرکت اندازه که میدهد نشان 4 جدول نتایج همچنین مییابد. کاهش تجاری مییابد. کاهش اطالعات افشای کیفیت شرکتها شدن بزرگ با یعنی دارد. 0.0409- ضریب با معناداری این بیانگر 0.2226- ضریب دارد. شرکتی افشای کیفیت بر معناداری و منفی تاثیر نیز مالی اهرم همچنین میآید. پایین نیز اطالعات افشای کیفیت بدهی نسبت افزایش با که است مالیاتی اجتناب بر اطالعات افشای کیفیت معنادار و منفی تاثیر نمایانگر 5 جدول در مندرج نتایج همچنین مدیران مالیاتی جسورانه فعالیتهای برای الزم زمینه شرکتها اطالعات کیفیت کاهش با یعنی است. بیانگر نتایج همچنین است. 0.0506- آن تاثیر ضریب و مییابد افزایش آنان فرصتطلبانه ترفندهای و شدن بزرگ با یعنی است مالیاتی اجتناب بر 0.0178 تاثیر ضریب با شرکت اندازه معنادار و مثبت تاثیر معناداری و منفی تاثیر مالی اهرم اما میگردد. بیشتر نیز مالیاتی اجتناب تناسب به بورسی شرکتهای کاهش بورسی شرکتهای مالیاتی اجتناب بدهی نسبت افزایش با دیگر بهعبارتی دارد. مالیاتی اجتناب بر 1.5 بین که آنجایی از که است 1.99 دوم معادله و 1.98 اول معادله واتسون دوربین آماره همچنین مییابد. میباشند. قبول قابل و بوده خودهمبستگی مشکل وجود عدم نشاندهنده است 2.5 تا
بررسي رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای شركتهاي پذيرفته شده در بورس... 139 جدول )4(- برآورد معادله کیفیت افشا متغیر وابسته: کیفیت افشا Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 معنیداری آماره t خطای استاندارد ضریب متغیر 0.0000 14.5233 0.0782 1.1369 مقدار ثابت 0.0372-2.768 0.0770-0.1608 اجتناب مالیاتی 0.0006-3.4249 0.0119-0.0409 اندازه 0.0000-5.1332 0.0433-0.2226 اهرم مالی 0.0686 ضریب تعیین 1.9842 دوربین واتسون منبع: یافته های پژوهش جدول )5(- برآورد معادله اجتناب مالیاتی متغیر وابسته: اجتناب مالیاتی معنیداری آماره t خطای استاندارد ضریب متغیر 0.0846 1.7264 0.0510 0.0880 مقدار ثابت 0.0411-2.0451 0.0247-0.0506 کیفیت افشا 0.0065 2.7256 0.0065 0.0178 اندازه 0.0000-7.8193 0.0237-0.1856 اهرم مالی 0.2484 ضریب تعیین 1.9933 دوربین واتسون منبع: یافته های پژوهش 7- نتیجهگیری و ارائه پیشنهادات اجتناب مالیاتی به مجموعه فعالیتها در چارچوب قوانین و مقررات اطالق میشود که مدیران درصددند با توسل به آنها مالیات پرداختی خود را کاهش دهند تا از این طریق از خروج وجه نقد از شرکت جلوگیری کنند و در نهایت باعث افزایش ارزش شرکت شوند. قدرمسلم این فرآیند میتواند محیط اطالعاتی شرکت را تحت تاثیر قرار دهد و با پنهان کاری و کتمان واقعیتها منجر به کاهش شفافیت و کیفیت افشا شود و یک شکاف اطالعاتی بین استفادهکنندگان درونسازمانی وبرونسازمانی ایجاد کند.
140 1395 زمستان 80( )مسلسل ودوم سی مالیات/شماره پژوهشنامه فعالیتهای و معامالت انجام برای را الزم زمینه میتواند شده افشا اطالعات پایین کیفیت دیگر سوی از اعمال و مالیاتی جسورانه فعالیتهای انجام به دست مدیران طریق این از و نموده فراهم شرکتی پیچیده را مالیاتی اجتناب اطالعات پایین کیفیت اینگونه به و زده منافع به دستیابی جهت در خود فرصتطلبانه مالیاتی اجتناب بین متقابل رابطه بررسی به پژوهش این در همزمانی ارتباط چنین اساس بر دهد. افزایش شده پرداخته 3SLS همزمان معادالت رگرسیون طریق از بورسی شرکتهای اطالعات افشای کیفیت و و مالیاتی اجتناب معیار بهعنوان مالیات مشمول سود و حسابداری سود بین تفاوت از منظور این به است. و تجزیه است. شده استفاده اطالعات افشای کیفیت معیار بهعنوان بهادار اوراق بورس سازمان افشای نمره یعنی دارد. وجود معناداری و منفی رابطه افشا کیفیت و مالیاتی اجتناب بین که میدهد نشان نتایج تحلیل در بالعکس. و مییابد کاهش اطالعات افشای کیفیت مالیاتی اجتناب افزایش با ایرانی شرکتهای در اب میزنند مالیاتی اجتناب فعالیتهای به دست که شرکتهایی مدیران که گفت میتوان ارتباط این توجیه گمراهکردن در سعی و کرده مبهم را تجاری واحد اطالعاتی فضای پیچیده فعالیتهای و معامالت اعمال الزم زمینه اطالعاتی افشای باالی کیفیت نیز دیگر طرف از مینمایند. مالی صورتهای استفادهکنندگان دیگر بهعبارت مینماید. محدود را میشود اعمال مدیران توسط که مالیاتی اجتناب فعالیتهای برای را زمینه ترفند این با تا است الزم اطالعاتی مبهم فضای یک مالیاتی جسورانه استراتژیهای اعمال برای اجتناب مانع شفاف اطالعاتی فضای یک که چرا گردد. فراهم مدیریت فرصتطلبانه اقدامات برای الزم میگردد. مالیاتی و است داشته متقابلی ارتباط افشا کیفیت با مالیاتی اجتناب که است داده نشان پژوهش این یافتههای به توجه با شده انجام تطبیقی مطالعه در برد. پی دیگری تغییرات چگونگی به یکی از آگاهی با میتوان باالکریشنان )2009( همکاران و چن یافتههای با پژوهش این یافتههای که شد مالحظه گذشته تحقیقات مالیاتی جسورانه فعالیتهای اثر یکطرفه بهصورت که )1392( همکاران و پورحیدری و )2012( همکاران و دارد همخوانی بودند داده قرار بررسی مورد گزارشگری کیفیت معیار عنوان به گزارشگری شفافیت بر را افشا کیفیت بین یکطرفه رابطه بررسی به که )2011( وانگ و )1392( محمدی و حقیقت پژوهش با اما و تجزیه روش در تفاوت به یافتهها تفاوت که میرود احتمال ندارد. همخوانی پرداختند مالیاتی اجتناب و متغیرها بین ارتباط به طرفه یک صورت به تنها قبلی مطالعات از هریک که چرا باشد مربوط دادهها تحلیل ارتباط وجود و میباشد موجود متغیر دو این بین متقابلی ارتباط مفهومی نظر از حالیکه در بودند پرداخته. است برخوردار بیشتری تئوریکی استدالل از نمایندگی تئوری با مطابق متغیرها بین متقابل منفی
بررسي رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای شركتهاي پذيرفته شده در بورس... 141 Downloaded from taxjournal.ir at 23:22 +0430 on Saturday September 8th 2018 ارائه پیشنهادات با توجه به یافتههای تحقیق می توان پیشنهادهای زیر را مطرح کرد: 1. به سرمایهگذاران توصیه میشود تا در خرید خود به میزان کیفیت افشای شرکتی توجه کنند چون عدم رعایت کیفیت افشا می تواند با اجتناب مالیاتی همراه بوده که در نهایت بر ارزش آینده شرکت اثر خواهد گذاشت. 2. همچنین دولت می تواند با آگاهی از کشف ارتباط متقابل بین کیفیت افشا و میزان اجتناب مالیاتی در مورد وصول درآمد مالیاتی خود پیشبینی و قضاوت کند. در این پژوهش به بررسی رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای اطالعات پرداخته شده است. یافتههای این پژوهش نشاندهنده یک رابطه منفی بین اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای اطالعات می باشد. در این راستا برای تکمیل این پژوهش و انجام پژوهشهای بیشتر در حوزههای مرتبط پیشنهادهای زیر ارائه میگردد: yبررسی رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و عدم تقارن اطالعاتی yبررسی رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت سود yبررسی رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و مدیریت سود محدودیت های پژوهش این پژوهش نیز مانند هر پژوهش دیگری دارای محدودیتهایی است که باعث میشود تا نتایج آن با احتیاط بیان شده و الزم است خواننده در زمان تفسیر نتایج و تعمیم دهی به آنها توجه نمایند. این پژوهش دارای برخی محدودیتهای ذاتی و همچنین محدودیتهای ناشی از شرایط مکانی و زمانی بوده که در ادامه به آنها اشاره میشود: yدر انتخاب نمونهها شرایط خاص اعمال گردیده که در تعمیمدهی نتایج به سایر شرکتها باید جانب احتیاط رعایت شود. yکیفیت افشاء هر ساله چهار بار برای دوره های سه ماهه منتهی به 12/29 9/30 6/31 3/31 توسط سازمان بورس اعالم شده است که در این پژوهش فقط نمره مربوط به 12/29 لحاظ شده است که می تواند در کسب شواهد دقیقتر محدودیت ایجاد کند. yشرکتهای که برای نمونه آماری انتخاب شدهاند درآمد مشمول مالیات آنها باید منفی و صفر نباشد که این امر موجب کاهش حجم نمونه آماری شده است.
پژوهشنامه مالیات/شماره سی ودوم )مسلسل 80( زمستان 1395 142 فهرست منابع 1 پورحیدری 1. امید فدوی محمد حسن و امینینیا میثم )1392( بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر شفافیت گزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پژوهشنامه اقتصادی سال چهادهم شماره 52 صص 69-85. 2 حقیقت 2. حمید و محمدی محمد حسن )1392( بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و کیفیت افشا و ارزش شرکت مطالعات کم ی در مدیریت سال چهارم شماره یک صص 209-228. 3 کردستانی 3. غالمرضا و علوی سیدمصطفی )1390( بررسی شفافیت سود حسابداری بر هزینه سرمایه سهام عادی فصلنامه بورس اوراق بهادار سال سوم شماره 12 صص 43-61. 4 فخاری 4. حسین و رجب بیگی محمد علی )1394( مطالعه رابطه متقابل بین جریان نقدي آزاد خطمشی تقسیم سود و بدهی در شرکتهاي پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران پژوهشهای حسابداری مالی سال هفتم شماره دوم صص 73-92. 5 مجتهدزاده 5. ویدا و میرزایی ابوحمزه )1394( تأثیر کیفیت افشای شرکتی بر کاهش گریز مالیاتی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پژوهشهای تجربی حسابداری سال چهارم شماره سوم 1-21. 6. Balakrishnan, K., Blouin, J. L., & Guay, W. R. (2012). Does Tax Aggressiveness Reduce Corporate Transparency?. Available at SSRN 1792783. 7. Blaylock, B., Shevlin, T., & Wilson, R. J. (2011). Tax Avoidance, Large positive Temporary Book-tax Differences, and Earnings Persistence. The Accounting Review, 87(1), 91-120. 8. Chen, Y., Huang, S., Pereira, R., & Wang, J. (2011). Corporate tax avoidance and Firm Opacity. Unpublished Working Paper University of Missouri. 9. Desai, M. A., & Dharmapala, D. (2006). Corporate Tax Avoidance and High-powered Incentives. Journal of Financial Economics, 79(1), 145-179. 10. Desai, M. A., & Dharmapala, D. (2009). Earnings Management, Corporate Tax Shelters, and Book-tax Alignment. National Tax Journal, 169-186. 11. Diamond, D. W., & Verrecchia, R. E. (1991). Disclosure, Liquidity, and the Cost
بررسي رابطه متقابل اجتناب مالیاتی و کیفیت افشای شركتهاي پذيرفته شده در بورس... 143 of Capital. The journal of Finance, 46(4), 1325-1359. 12. Frank, M. M., Lynch, L. J., & Rego, S. O. (2009). Tax Reporting Aggressiveness and its Relation to Aggressive Financial Reporting. The Accounting Review, 84(2), 467-496. 13. Hanlon, M., & Heitzman, S. (2010). A Review of Tax Research. Journal of Accounting and Economics, 50(2), 127-178. 14. Hendriksen, E. S., & Van Breda, M. F. (1992). Accounting Theory, Burr Ridge, IL: Irwin. Hoover s Most Viewed Company Directory by Country Retrieved from http:// www. hoovers. com/ free/ mvc/ country. xhtml. 15. Hendriksen, E.S. and Van Breda, M.F, Accouuting Theory, 1992. 5thedition, United States of America: IRWIN.Inc. 16. Hillier, D. J., Ross, S. A., Westerfield, R. W., Jaffe, J., & Jordan, B. D. (2010). Corporate finance (No. 1st Eu). McGraw-Hill. 17. Hopkins, P. E. (1996). The Effect of Financial Statement Classification of Hybrid Financial Instruments on Financial Analysts' Stock Price Judgments. Journal of Accounting research, 33-50. 18. Kothari, S. P. (2000, June). The Role of Financial Reporting in Reducing Financial Risks in the Market. In Conference Series-Federal Reserve Bank of Boston (Vol. 44, pp. 89-102). Federal Reserve Bank of Boston; 1998. 19. Lobo, G. J., & Zhou, J. (2001). Disclosure Quality and Earnings Management. Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 8(1), 1-20. 20. Lobo, G. J., & Zhou, J. (2001). Disclosure Quality and Earnings Management. Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 8(1), 1-20. 21. Pasternak, M., & Rico, C. (2008). Tax Interpretation, Planning, and Avoidance: Some Linguistic Analysis. Akron Tax J., 23, 33-143. 22. Pasternak, M., & Rico, C. (2008). Tax Interpretation, Planning, and Avoidance: Some Linguistic Analysis. Akron Tax J., 23, 33-143.
پژوهشنامه مالیات/شماره سی ودوم )مسلسل 80( زمستان 1395 144 23. Pownall, G., & Schipper, K. (1999). Implications of Accounting Research for the SEC's Consideration of International Accounting Standards for US Securities Offerings. Accounting Horizons, 13(3), 259-280. 24. Wang, X. (2011, August). Tax Avoidance, Corporate Transparency, and Firm Value. In 2011 American Accounting Association Annual Meeting-Tax Concurrent Sessions.